Recenzja książki: Ciasto ze szczyptą nadziei

Recenzuje: Magdalena Galiczek-Krempa

Nadzieja zawsze umiera ostatnia. Jednak zanim tak się stanie, bardzo często udaje się uchwycić jej ostatnich skrawków i na nowo znaleźć sens życia. O dojrzewaniu, o prawdziwej przyjaźni i rodzącej się miłości, o wrażliwości i odkrywaniu swojej tożsamości oraz miejsca w świecie, ale nade wszystko o skomplikowanych emocjach rządzących światem nastolatków opowiada książka Sarah Moore Fitzgerald Ciasto ze szczyptą nadziei.

Nastoletni Oskar Dunleavy to chłopak, który uwielbia piec tarty jabłkowe. Nie dość, że ciasta smakują rewelacyjnie, to dodatkowo sprawiają, że obdarowana nimi osoba zapomina o swoich troskach, nawet tych naprawdę poważnych i odnajduje promyki radości – tytułową nadzieję – w każdym okruszku słodkich wypieków. Jednak życie Oskara także nie jest proste. Chłopca i jego niepełnosprawnego, poruszającego się na wózku inwalidzkim brata, samotnie wychowuje bezrobotny ojciec.

Oskar jest jednak przy tym wszystkim pełen empatii i ponadprzeciętnie wrażliwy. Przyjaźni się ze swoją rówieśniczką i sąsiadką, Meg. Wieczorami nastolatkowie siadają w oknach swoich pokojów i prowadzą długie, szczere rozmowy. Jednak gdy Meg wraz z rodzicami wyjeżdża w długą podróż do Nowej Zelandii, świat Oskara zupełnie się rozpada. Chociaż chłopak nie zdaje sobie z tego początkowo sprawy, tęsknota, niedopowiedzenia, niedomówienia i niewerbalna zazdrość dziewczyny o nową przyjaciółkę Oskara – Palomę, która wprowadza się do domu Meg – podkopują fundamenty solidnej, łączącej nastolatków przyjaźni.

Czy mogą to być powody, dla których nastolatek będzie chciał targnąć się na własne życie? Co musi się wydarzyć, by życie dorastającego, pełnego optymizmu człowieka raz na zawsze straciło sens?

Na pytania te próbuje odpowiedzieć Sarah Moore Fitzgerald w znakomitej, poruszającej i pełnej emocji książce Ciasto ze szczyptą nadziei. Autorka celnie ukazuje świat nastolatków. Pokazuje, jak wielką moc mają słowa, jak bardzo potrafią one uszczęśliwić, ale także ile szkody, bólu i cierpienia mogą one wyrządzić. Upokarzanie, wyśmiewanie, szufladkowanie, dokuczanie, wzbudzanie nieuzasadnionego poczucia winy mogą złamać nawet największego optymistę. Zwłaszcza, jeśli weźmie się pod uwagę, że wszystkie te ciosy wymierzone są w ofiarę tylko z czystej złośliwości i dla zabawy, czy też w celu uzyskania popularności.

Powieść Ciasto ze szczyptą nadziei pokazuje czytelnikowi granice, które przesuwamy, rezygnując z własnego komfortu w imię dostosowania się do oczekiwań oceniającego nas i krytykującego społeczeństwa. Jeśli bowiem trwać będziemy „przy swoim”, możemy tego później gorzko żałować. Masz nietypową pasję? Będziemy się z ciebie śmiać. Jesteś inteligentny i wyróżniasz się na tle rówieśników? Uznamy cię za dziwadło. Jesteś dobry, życzliwy i bezinteresowny i tym zaskarbiasz sobie przyjaźń wszystkich? Wymyślimy kłamstwa i oszczerstwa na twój temat, by już nikt cię nie lubił.

Powieść Sarah Moore Fitzgerald skłania do myślenia. Uwrażliwia na potrzeby nastolatków, na zagubienie w gąszczu targających nimi emocji i trudnych do zdefiniowania uczuć. Autorka pokazuje, jak ważna jest szczera rozmowa rodzica z młodym człowiekiem, a także ile znaczy wsparcie w środowisku rówieśników.

Książka napisana jest niezwykłym stylem. Autorka sięga po niebanalne porównania oraz rysuje pełną nostalgii przestrzeń nadmorskiego, irlandzkiego miasteczka. Czytelnik nawet nie zauważy, kiedy opowieść w zupełności go pochłonie i sprawi, że przeniesie się do sennego, małego miasta, w którym fale z rykiem rozbijają się o brzeg.

Ciasto ze szczyptą nadziei, choć liczy zaledwie sto dziewięćdziesiąt stron, porusza wiele istotnych problemów. Wykluczenie, manipulacja, dwulicowość, fałsz i dbanie tylko o własne interesy, bez oglądania się na innych. To książka, którą muszą przeczytać nie tylko młodzi ludzie, uczniowie ostatnich klas szkoły podstawowej, ale także ich rodzice. Wówczas świat swych dzieci ujrzą z zupełnie innej perspektywy, a dręczące młodzież problemy uda się nazwać i, być może, wspólnie szybciej rozwiązać.