Znamy finalistów Nagrody Bookera 2024

Znamy krótką listę tegorocznej Nagrody Bookera, która jest najważniejszym światowym wyróżnieniem literackim, przyznawanym za pojedynczą książkę prozatorską. Jak piszą organizatorzy, tegoroczna krótka lista Bookera ukazuje „linie podziałów naszych czasów", a znalazło się na niej najwięcej kobiet w całej 55-letniej historii tego wyróżnienia.

fot. https://thebookerprizes.substack.com/

Edmund de Waal, przewodniczący jury, podkreślił, że finałowa szóstka to „opowieści o ludziach stawiających czoła światu w całej jego niestabilności i złożoności".

Oto finałowa szóstka Nagrody Bookera 2024:

James Percivala Everetta

Orbital Samanthy Harvey

Creation Lake Rachel Kushner, znanej w Polsce z powieści Mars Room, również nominowanej do Bookera.

Held Anne Michaels. W Polsce ukazały się jej Płomyki pamięci.

The Safekeep Yael van der Wouden

Stone Yard Devotional Charlotte Wood (Naturalna kolej rzeczy, Każda z nich)

Jury wybierało spośród 156 książek wydanych między 1 października 2023 i 30 września 2024. W skład komisji wchodzi artysta i autor Edmond de Waal, powieściopisarka Sara Collins, redaktorka działu prozy w dzienniku „The Guardian" Justine Jordan, ceniona pisarka i wykładowczyni Yiyun Li oraz muzyk i producent Nitin Sawhney.

– Uwielbiam to, że książka może być jak żywa istota – powiedział jeden z sędziów. – Jestem ogromnie dumny z tej krótkiej listy sześciu książek, które z nami żyły przez ostatnie miesiące. Spędziliśmy ten czas na przesiewaniu i kwestionowaniu – zatrzymani przez siłę współczesnej prozy, którą mieliśmy zaszczyt czytać. I oto książki, które chcemy, abyście przeczytali. Wspaniałe powieści mogą zmienić czytelnika. Stawiają czoła prawdom i stają z tobą twarzą w twarz.

James Percivala Everetta to – jak deklaruje wydawca – historia wstrząsająca, ale i pełna czarnego humoru, opowiedziana z punktu widzenia zniewolonego Jima nowa wersja „Przygód Hucka Finna". Na jej podstawie powstać ma film Stevena Spielberga. 

Kiedy zniewolony Jim dowiaduje się, że ma zostać sprzedany mężczyźnie w Nowym Orleanie, a więc na zawsze oddzielony od żony i córki, postanawia ukryć się na pobliskiej wyspie Jackson, dopóki nie wymyśli, co zrobić. Huck Finn sfingował własną śmierć, aby uciec przed swoim brutalnym ojcem, który niedawno powrócił do miasta. Wyruszył w podróż tratwą w dół Missisipi, wierząc w ideały Wolnych Stanów Ameryki. Tyle, że były to idee ulotne i zwodnicze. W powieści pojawia się wiele elementów znanych z oryginalnych Przygód Hucka Finna, jednak bohater ukazany jest w zupełnie innym świetle. 

Orbital Samanthy Harvey to rozważania na temat kosmosu i życia na naszej planecie, snute przez sześciu astronautów okrążających Ziemię w ciągu 24 godzin. Kosmiczni podróżni z Ameryki, Rosji, Włoch, Wielkiej Brytanii i Japonii uczestniczą w jednej z ostatnich misji tego typu. Patrzymy, jak wspominają czas spędzony z rodziną, rozmawiają z bliskimi, radzą sobie w przedziwnej, nieludzkiej przestrzeni. Widzimy ich samotność i sposób postrzegania planety, z której wyruszyli.  

Creation Lake Rachel Kushner to opowieść o uwodzicielskiej i przebiegłej Amerykance, która infiltruje kolektyw anarchistyczny we Francji. Jak deklaruje wydawca, to porywający, trzymający w napięciu thriller pełen błyskotliwych spostrzeżeń i czarnego humoru.

Główna bohaterka, Sadie, poznała Luciena, młodego i dobrze urodzonego Paryżanina, a potem sprawiła, że uwierzył, że spotkanie było przypadkowe i rozkochała go w sobie. Sadie bezlitośnie wykorzystuje jednak mężczyznę. Najpierw ma prowokować jego i jego współpracowników. Potem jej mocodawcy oczekują dużo więcej. Rzecz w tym, że Sadie pozostaje pod wrażeniem tajemniczego Brunona Lacombe, mentora młodych aktywistów, który komunikuje się z nimi tylko za pomocą poczty elektronicznej. Bruno wierzy, że droga do wyzwolenia się od tego, co dolega współczesnemu światu, nie prowadzi do buntu, ale do powrotu do przeszłości. Sadie, będąc uwodzicielką wykorzystującą innych, sama staje się marionetką w rękach Lacombe'a. Kushner łączy konwencję thrillera z refleksjami na temat otaczającego nas świata i ludzi, którzy w nim żyją.  

Held Anne Michaels to powieść o miłości i lojalności między pokoleniami, jednocześnie porywająca i intymna.

To historia Johna, który doznał obrażeń w czasie wojny w roku 1917. Obrażeń fizycznych i psychicznych, które nigdy w pełni się nie zaleczyły. Po latach wciąż nawiedzają go duchy przeszłości. 

Również kolejna powieść – The Safekeep – odnosi się do wojny, ale tym razem do II wojny światowej. Książka opowiada o pożądaniu, podejrzeniach i obsesji, która łączy dwie kobiety mieszkające w tym samym domu na holenderskiej wsi latem 1961 roku. Jak podkreśla wydawca, to potężna eksploracja spuścizny II wojny światowej i mroczniejszych części naszej wspólnej przeszłości.

Wreszcie –  Stone Yard Devotional Charlotte Wood. Powieść opowiada o wypalonej i potrzebującej odosobnienia kobiecie w średnim wieku, która opuszcza Sydney, aby powrócić do miejsca, w którym dorastała. W małej wspólnocie religijnej, ukrytej na surowych równinach australijskich szuka schronienia. Nie wierzy w Boga, nie wie, czym jest modlitwa. Uważa, że ​​wiedzie swe dziwne, życie w odosobnieniu niemal przez przypadek. Do czasu, gdy doświadcza trzech ważnych wydarzeń. Najpierw nadchodzi wielka plaga myszy i każdy dzień staje się dla bohaterki walką z inwazją. Później odnalezione zostają szczątki siostry bohaterki, która zaginęła wiele lat wcześniej, przypuszczalnie zamordowana. Wreszcie – odwiedziny niepokojącego gościa, który wciąga narratorkę jeszcze głębiej w przeszłość.

Jurorzy podkreślali, że każda z wyróżnionych książek pozostała z nimi na długo, poznaczona notatkami. Każda skłoniła ich do refleksji, zmusiła, by opowiedzieć o niej innym czytelnikom. Również tym, którzy będą kierować się wyborami jurorów Nagrody Bookera podczas szukania kolejnych propozycji lektur. 

Ogłoszenie laureata Nagrody Bookera 2024 odbędzie się podczas ceremonii i kolacji w Old Billingsgate w Londynie we wtorek, 12 listopada 2024. Autor, który wygra, otrzyma 50 000 funtów. Wszyscy autorzy, którzy znaleźli się na krótkiej liście, otrzymają po 2500 funtów.