Co 3 dni w Polsce zamykana jest księgarnia!

Z roku na rok w Polsce ubywa księgarń, co wcale nie oznacza, że jest mniej czytelników. Zmianie ulegają jednak kanały sprzedaży książek. Dziś znacznie częściej kupuje się je w internecie. Nie zmienia to faktu, że wyniki kolejnych raportów nie są optymistyczne dla branży księgarskiej. 

Co trzy dni w Polsce zamyka się jedna księgarnia. Takie są dane statystyczne. Rynek księgarski staje się też coraz bardziej zadłużony, a sprzedawcy często są spóźnieni ze spłatą bieżących rachunków oraz faktur. Nie przekłada się to jednak aż tak drastycznie na spadek czytelnictwa. 

Spada liczba księgarń działających w Polsce

Z raportu BIG InfoMonitor dowiadujemy się, że około co trzy dni w Polsce zamykana jest jedna księgarnia. Najczęściej dotyka to lokalnych i niszowych sklepów prowadzonych przez właścicieli. W przeciągu czternastu lat z mapy Polski zniknęło około tysiąca księgarń. To oznacza, że rynek rok rocznie zmniejsza się o kilka procent. Jak wynika z Ogólnopolskiej Bazy Księgarń (OBK) tylko w zeszłym roku zamknęło się aż 97 księgarń. 

Warto wspomnieć, że w OBK w Polsce wciąż jeszcze jest zarejestrowanych więcej niezależnych księgarń niż księgarń sieciowych. Dokładnie jest to 59 do 41 procent. Na początku sierpnia tego roku w bazie znalazło się 1666 księgarń. Aż 991 z nich to właśnie księgarnie niezależne. 

O tym, czy stała cena książki uratuje małe księgarnie, dyskutowaliśmy w jednym z odcinków naszego podcastu „Co tam? Czytam!":

Pomimo takiej dysproporcji to właśnie małe i niezależne księgarnie znikają najszybciej. A to wszystko dlatego, że nie mają one szans podczas konkurowania z wielkimi sieciami i dyskontami, oferującymi często kuszące promocje i znacznie tańsze publikacje. W lokalnych sklepach najczęściej możemy kupić książki po cenie okładkowej, która jest mocno zawyżona względem tego co oferują dyskonty i księgarnie internetowe. Często zdarza się nawet tak, że klient kupujący książki w sklepach online kupuje je taniej niż lokalny księgarz w hurcie. 

Żeby więc działać na rynku jako lokalna księgarnia, trzeba się wyróżnić czymś innym niż ceną. Księgarze stawiają na jakość obsługi, atrakcyjne wnętrza czy oryginalny pomysł. Często również tego typu placówki stają się miejscem promowania kultury. Odbywają się w nich spotkania autorskie z pisarzami, czy wydarzenia literackie. 

Ofiarami nie tylko małe przedsiębiorstwa 

Chociaż najczęściej upadają małe przedsiębiorstwa, które nie są w stanie przetrwać na konkurencyjnym rynku, to jednak również duże sieci nie są bezpieczne. Póki co na rynku polskim konkurują ze sobą przede wszystkim dwie sieci, a mianowicie Empik oraz Świat Książki. Jest jeszcze sieć kilkunastu niezależnych księgarń – Książnica Polska. Kilka lat temu funkcjonował jeszcze Matras, który jednak splajtował. Księgarnia powróciła w 2018 roku, ale już tylko ze sprzedażą online. 

W pewnym momencie Empik zdecydował się wzmocnić swoją, i tak już bardszo silną pozycję pozycję, na rynku otwierając nową sieć Mole Mole. Miała to być alternatywa dla klientów, która jednak się nie do końca sprawdziła. Okazała się niewypałem, a sklepy szybko zostały zamknięte. 

W 2022 roku z rynku zniknęła natomiast inna sieć księgarska. BookBook pod sam koniec swojej działalności miał zaledwie 38 placówek w całej Polsce. Wcześniej jednak w obrębie tej sieci działało ponad 150 sklepów. Spółka Dom Książki, która prowadziła sieć BookBook, złożyła wniosek o ogłoszenie upadłości. Do dziś jednak działają księgarnie internetowe BookBook. 

Pokazuje to naprawdę ciekawe zależności na rynku księgarskim. Okazuje się, że prowadzenie detalicznej sprzedaży stacjonarnej często po prostu nie jest opłacalne. Nakłada się na to znacznie więcej kosztów niż przy sprzedaży internetowej. Dlatego też coraz więcej sieci decyduje się na model sprzedaży tylko i wyłącznie online. W dzisiejszych czasach znaczna część handlu przeniosła się właśnie do sieci. To tam najczęściej dokonujemy zakupów, także tych książkowych. 

Niektórzy są dobrej myśli

Warto jednak wspomnieć, że mimo czarnych chmur, jakie zbierają się nad branżą księgarską, czytelników powoli przybywa, co pokazał między innymi raport Biblioteki Narodowej. W 2023 roku odnotowano największy wzrost czytelnictwa od ponad 10 lat. 

Chociaż sporo księgarń się zamyka, nie brakuje jednak również tych, które dopiero się otwierają! Ostatnio w Śremie na Targowisku otworzyła się księgarnia Bestseller „Książki Taniej”. W Warszawie natomiast już 24 sierpnia otworzy się Uśpiona Księgarnia. W zapowiedzi czytamy, że miejsce to będzie otwarte dla słów i ludzi, dla dzieci i dorosłych. Przez kilka dni w placówce będą występować również zaprzyjaźnieni muzycy. Co ciekawe, w sklepie będziemy mogli zrobić zakupy aż do godziny 22!

Przeczytaj także:

 

_{źródła: goodonepr.prowly.com / obk.pik.org.pl / rynek-ksiazki.pl}

Tagi: literatura, raporty, statystyki czytelnictwa, księgarnie, aktualności literackie,