Wielkie ucieczki Polaków
Teresa Kowalik, Przemysław Słowiński

Zbiór opowiadań o heroizmie Polaków, a może o brawurze… na pewno o marzeniach. Oczywiście wyboru czytelniczego dokonały oczy, jedno spojrzenie i wiedziałam, że ta książka zostanie przeczytana. Niektóre historie znałam, np. o braciach Leonie i Ludwiku, o podróży z Syberii, chłopcach pod tirem. Jest tego więcej.

Pięknie wydana, zawiera zdjęcia opisywanych bohaterów, dokumentów, miejsc. Śliską okładkę, mam ochotę cały czas dotykać. Ta niepozorna gabarytowo antologia wywołała we mnie bardzo pozytywne odczucia – czytelnicze i wzrokowe. Jest dopieszczona, dopracowana w każdym aspekcie.

Napisana prosto, swojsko. Bo jak napisać prawdę o wielkich dokonaniach?

„Nie ma takich więzień, z których Polacy nie potrafiliby uciec, ani trudności, których nie zdołaliby przezwyciężyć”.

Książka to czytelniczy strzał w dziesiątkę.

Książkę warto przeczytać ze względu na obszerny rozdział o Witoldzie Pileckim i jego ucieczce z Auschwitz. Autorzy przedstawili też fragmenty raportu rotmistrza o tym jak wyglądało życie w obozie, a także opowiedzieli o dalszych jego losach wojennych i powojennych. Mógł zostać na Zachodzie i dożyć sędziwego wieku, ale historia potoczyła się inaczej. To naprawdę ciekawa i wstrząsająca lektura.

Również zainteresował mnie rozdział o ucieczce dwójki braci w 1985 roku do Szwecji, którzy ukrywali się pod ciężarówką. Była to tak inspirująca historia, że powstał o niej głośny film "300 mil do nieba", który oglądałam kilkukrotnie. Możemy również przeczytać wywiad z jednym z braci, który zdecydował się powrócić z emigracji. 

Pozostałe rozdziały niezbyt mnie wciągnęły i stały na różnym poziomie. No i ile można pisać o Krystynie Skarbek? Mam wrażenie, że jej postać przewinęła się przez niezliczoną ilość książek o różnej tematyce i raczej nic nowego się o niej nie dowiemy (szczególnie o jej tragicznej śmierci) póki Wielka Brytania nie odtajni akt, które są objęte klauzulą tajności.

Wolność to wielka wartość. Wiedzą to wszyscy Polacy. Przez wiele lat trzeba było o nią walczyć. Walczono o wolność kraju, osobistą a także współrodaków. Polacy uciekali m.in. z więzień, które były pod jurysdykcją okupantów, obozów koncentracyjnych a także komunistycznej Polski. Wśród uciekinierów znaleźli się Andrzej Pilecki- uciekinier z Auschwitz, Krystyna Skarbek, której udało się wymknąć Niemcom w Budapeszcie, Ludwik Niemczyk, Andrzej Panufnik, bracia Zielińscy -uciekinierzy z komunistycznej Polski. Autorzy starali się też przybliżyć czytelnikowi operację ,,Samun'' czyli ewakuacji przez polski wywiad amerykańskich i brytyjskich agentów z Iraku w 1990 roku oraz odpowiedzieć na pytanie dotyczące prawdziwości eskapady przez Syberię Sławomira Rawicza i Witolda Glińskiego.
Przez ostatnie wieki życie większości Polek i Polaków nie było usłane różami. Zabory, dwie wojny światowe i siłą narzucony komunizm... To sprawiło, że Polacy rozsmakowali się w wolności. Dla niej byli wiele znieść i wiele zrobić. Wszak nie na darmo mówi się, że Polak potrafi. Dla Polaków nie ma słowa niemożliwe natomiast ich pomysły bywają szalone. Świetnym przykładem są przypadki, które przedstawiono w niniejszej książce.
O bohaterskim wyczynie rotmistrza Pileckiego słyszał zapewne każdy. Wiele osób poznało barwny życiorys Krystyny Skarbek, ale większość zaprezentowanych historii tak naprawdę możemy poznać po raz pierwszy. Co najważniejsze, autorzy publikacji starali się oddzielić prawdę od fałszu i półprawd, które niejednokrotnie wkradały się w te historie.
Większość historii, z którymi się spotkałam, czytałam z coraz większym zdziwieniem. Cały czas zastanawiałam się ile trzeba było samozaparcia i odwagi by zdecydować się na kroki, których podjęli się przedstawieni bohaterowie. Książka idealnie wpisuje się w historię dróg do wolności swojej i innych. Przez to warto się zapoznać z Wielkimi ucieczkami Polaków.