Powietrze, którym oddychasz
Frances de Pontes Peebles

Już dawno żadna książka nie wzbudziła we mnie tylu emocji! Najpierw zaciekawienie i fascynację, później znudzenie graniczące z porzuceniem lektury, następnie ekscytację i znów znudzenie.

To historia o kobiecej przyjaźni i o sambie. O przyjaźni córki właściciela plantacji trzciny cukrowej i służącej. Przyjaźni, która nie miała prawa się wydarzyć i która stała się początkiem innego życia. Do momentu, gdy dziewczyny były na plantacji, czytałam z zainteresowaniem. Później, gdy zaczyna dominować samba, ogarnęło mnie znudzenie. I to znudzenie zostało ze mną już do końca (z małymi przerwami). Nie lubię samby, nie rozumiem jej fenomenu, nie przemawia do mnie traktowanie tańca jako swego rodzaju religii. Po przeczytaniu tej powieści nic się nie zmieniło i pewnie to niezrozumienie zostanie ze mną już do końca :D

Zdecydowanie nie jest to lektura dla lubiących wartką akcję, ta snuje się tu powoli jak dym z cygara…

Powietrze, którym oddychasz unosi słodki zapach trzciny gotowanej w cukrowni, gęsty dym ziołowych cygar, a nocne odgłosy ulicy mieszają się z dźwiękami ulicznej samby. To epicka opowieść o niesamowitej sile przyjaźni, która zrodzona w okresie dzieciństwa ewoluuje z biegiem lat i zmienia się w niebezpieczną rywalizację. Dores nie mająca rodziny, dorastająca wśród służby na plantacji trzciny bez jakichkolwiek perspektyw na przyszłość oraz Gracia – córka właściciela owej plantacji zadbana i piękna. Co je połączy? Czy taka silna więź przetrwa burzliwą karierę i sukces jednej z nich? Jest też trzecia bohaterka – samba, której dźwięki wydobywają się niemalże z każdej strony powieści, zaczynające się dość niepokojąco, często improwizowane i grane po po kilku mocniejszych drinkach, ta melodia niesie w sobie bunt i pożądanie, ambicję, zazdrość i miłość. Cała opowieść przesycona jest brazylijskim klimatem, a barwne opisy sprawiają, że żywcem zostajemy przeniesieni w klimat tamtych miejsc i wspólnie z bohaterkami podróżujemy przez barwne przedmieścia Rio de Janeiro, zaułki Lapy tak głośne i kolorowe, plantację trzciny czy luksusowe apartamenty hotelu w Copacabana. Czytajcie, bo naprawdę warto, historia tych dwóch kobiet pozostała ze mną jeszcze długo po odłożeniu książki i z pewnością sięgnę po inne książki autorki.

"Powietrze, którym oddychasz" to druga powieść brazylijsko - amerykańskiej pisarki Frances de Pontes Peebles. To literatura piękna, która zachwyca nie tylko okładką – prawdziwy skarb skrywa wewnątrz. To bogata i głęboka historia o dwóch dziewczynach, przyjaciółkach, które mimo ogromnych różnic nie tylko w charakterach, ale i w statusie społecznym, zostają najważniejszymi osobami w swoich życiach. To historia Dores i Gracy, które połączone miłością do muzyki, ruszyły podbijać świat w pierwszej połowie XX wieku w Brazylii i Ameryce. To opowieść pełna refleksji, miłości do słowa i muzyki, zrozumienia i bogatych przemyśleń, którymi dzieli się z czytelnikiem bohaterka u kresu swojego życia. Słodko-gorzka, piękna, smutna i prawdziwa w uczuciach, która na pewno zostanie ze nią na długo. Nie mam się do czego przyczepić, bo i sama historia życia dziewczyn, i świetnie wykreowane postacie i warstwa słowna i refleksyjna są doskonałe. To zdecydowanie jednak z najlepszych powieści tego roku! Gorąco polecam ją wszystkim lubującym się w literaturze pięknej pełnej miłości do sztuki i zrozumienia człowieka.

Nazwisko Frances de Pontes Peebles nie budziło we mnie żadnych skojarzeń, ale zaintrygował mnie opis na okładce powieści ,,Powietrze, którym oddychasz" i informacja, że akcja rozgrywa się w latach 30. XX wieku w Brazylii. Pomyślałam, że to może być ciekawe doświadczenie czytelnicze i z chęcią zabrałam się za czytanie.

Lata 30. XX wieku. Brazylia, Pernambuco, plantacja trzciny cukrowej Riacho Doce. Na plantacji zamieszkują nowi właściciele, rodzina Pimentelów z córką Graçy, która jest piękna, zadbana, ale też rozkapryszona. W kuchni Pimentelów pracuje jako pomoc dziewięcioletnia Dores, samotna dziewczynka, bez rodziny i jakichkolwiek bliskich, która często jest poniżana przez pracowników plantacji. Choć dziewczynki należą do różnych światów nawiązują nić porozumienia i pragną odnieść sukces w branży muzycznej. Kiedy mają piętnaście lat uciekają do Rio de Janeiro i rozpoczynają przygodę życia.

Brazylijska pisarka pokazuje dynamicznie rozwijającą się przyjaźń dwóch dziewczynek, a następnie kobiet, które wspierają się, ale też rywalizują ze sobą. W dzieciństwie plantacja jest dla nich królestwem. Wspinają się po drzewach w sadzie, obrzucają chłopców stajennych zgniłymi owocami, kradną owies i karmią nim osły, grają w kulki, zbierają owoce karamboli, wiążą kokardy we włosach i uciekają nad rzekę, aby się potajemnie kąpać. Wspólnie dążą do spełnienia marzeń o zostaniu śpiewaczkami. Pierwsze miesiące po ucieczce do Rio są dla nich czasem wolności i przedsionkiem raju. Uczą się wykorzystywać skromne zarobki, targować się z przekupniami i zachowywać higienę osobistą bez wanny. W dzielnicy Lapa nasiąkają nowymi widokami, zapachami, słowami i przygodami. Ich przyjaźń ewoluuje w Rio. Spierają się ze sobą wiele razy, mówią sobie okropne rzeczy, zachowują się jak podłe, małostkowe awanturnice. Ich kłótnie są burzami, a Graçy zawsze mści się na Dor za krytyczne uwagi. Dora pisze pogodne samby o przystojnych barmanach, karnawałowe marchinhas, których bohaterowie kochają się w ciemnych uliczkach z ubranymi w kostiumy partnerkami, łzawe ballady o przedwcześnie zakończonych letnich romansach, dramatyczne protesty songi przeciwko porzuceniu. Nie jest już tylko córką ladacznicy skazaną na bezbarwne życie i anonimową śmierć. Nic w jej życiu nie jest pewne i nic nie należy tylko do niej, ale pomimo kruchości egzystencji, zagrożeń i przemocy świata może swobodnie oddychać, zachwycać się piękną muzyką i tworzyć. Graçy zachwyca urodą, seksapilem i pięknym głosem. Pragnie być sławna i dzięki tej sławie kochana. Cały czas ma wsparcie Dor, chłopców z zespołu Blue Moon i Viniciusa, ale nie zawsze to docenia.

Autorka w barwny sposób przedstawia Rio de Janeiro w latach 30. XX wieku, a szczególnie dzielnicę Lapa, gdzie w alei Carmelita pracowały snobistyczne Francuzki. Na ulicach Joaquima Silvy spotkać można było jasnowłose, blade i zachmurzone Polki. Na ulicy Morais de Vole pracowały miejscowe rozrywkowe panienki. Na obrzeżach Lapy mieściły się najlepsze kabarety, w których występowały teatrzyki wodewilowe sprowadzane z USA i grały zagraniczne orkiestry, gdyż wszystko, co pochodziło spoza Brazylii uważane było za bardzo szykowne. Brazylijski klimat czuć na każdej stronie książki.

,,Powietrze, którym oddychasz" to bardzo dobra powieść o kobiecej przyjaźni ze wszystkimi jej odcieniami i pragnieniu czegoś więcej niż daje życie. To barwna opowieść o muzycznej pasji, drodze na szczyt kariery muzycznej, presji odniesienia sukcesu oraz o sambie, w której jest lament, humor, bunt, pożądanie, ambicja, żal i miłość. Zachęcam do sięgnięcia po tę powieść właśnie teraz, gdy tak gorąco na dworze, by jeszcze bardziej poczuć porywające dźwięki samby:)

https://magiawkazdymdniu.blogspot.com

Kto z nas nie chciałby znaleźć się w Brazylii? Choćby na krótki urlop, by poczuć klimat samby, karnawału i radości. W taką podróż zabiera nas autorka "Powietrza, którym oddychasz".

To piękna nostalgiczna powieść. Pełna emocji, rozmyślań, a momentami goryczy. Można by powiedzieć, że jest to książka totalnie zwyczajna, ot historia jakich wiele. Szybka droga na szczyt i równie szybki upadek. Jednak autorka przedstawiła to w taki piękny, emocjonalny sposób, że ciężko się od niej oderwać. Czytałam ją niczym dobry thriller, chociaż forma powieści pozornie temu niesprzyjała. Wspomnienia starszej pani, mieszały się, momentami wybiegała w przyszłość by potem wrócić do przerwanego wątku. Jest to też książka o wielkiej przyjaźni, momentami toksycznej, uzależniającej. To w jakich warunkach się zrodziła, rzuca cień na całe życie bohaterek.

Ciężko mi opisać słowami jakie uczucia towarzyszyły mi przy jej czytaniu. Złość, melancholia i to poczucie nieuchronnej katastrofy. Jak dla mnie klimat tej powieści jest mistrzowski, a fabuła pokazuje prawdziwe życie, na przykładzie zmyślonych bohaterów. Miłość, przyjaźń, przywiązanie, a z drugiej strony szali smutek, poświęcenie i śmierć. Bardzo polecam.

Wspomnienia pachnące rumem

Ponieważ w dobie epidemii o egzotycznych urlopach można co najwyżej pomarzyć, nie pozostaje nic innego, jak poratować się urlopową lekturą z egzotyką w tle. Brazylijskie klimaty, wątki gangsterskie, brutalność szemranej dzielnicy i obraz skomplikowanej przyjaźni otulone sambą. To (a nawet jeszcze więcej) znajdziemy w powieści Frances de Pontes Peebles.

"Powietrze, którym oddychasz" ma w sobie coś ze smutnej, nostalgicznej ballady. Skojarzenie wydaje trafione, ponieważ muzyka jest bardzo ważnym elementem całej historii. W opowieść o losach dwóch dziewczynek, które pragnęły nią żyć, autorka wplotła ciekawe tło (momentami ciekawsze niż główny wątek) – wycinek życia na plantacji trzciny cukrowej, barwne opisy miejscowych strojów i instrumentów, obraz społeczny i polityczny Brazylii w pierwszej połowie XX wieku, wątki mafijne i mroczne oblicze wielkiej, międzynarodowej kariery. Jeśli czegoś żałuję to tego, że tej codzienności nie było w powieści jeszcze więcej.

Chociaż muzyka, a zwłaszcza jej tworzenie, są główną osią powieści, jest to ten element, który w moim odczuciu wypadł najsłabiej. Nie poczułam tego rytmu, samba mnie nie zaczarowała, a dźwięki nie zdołały wyrwać się z kart. Momentami wkradała się powtarzalność, powracanie do tych samych wspomnień, wydarzeń. Biorąc pod uwagę dość dużą objętość książki, było to całkowicie zbędne.

"Powietrze, którym oddychasz" to, poza małymi potknięciami, dość dobrze napisana powieść obyczajowa, która potrafi utrzymać uwagę czytelnika. Być może na ostateczny pozytywny odbiór wpływa miejsce akcji i związana z nim egzotyka, być może skomplikowane relacje między główny bohaterkami. Jedno jest pewne, powieść Frances de Pontes Peebles świetnie sprawdza się, gdy potrzebny jest czytelniczy reset z lekturą lekką i niezobowiązującą.