Ponad sobą
Karolina Krzyżaniak

"Ponad sobą" to książka o nastolatkach, napisana przez nastolatkę. O szkolnej rutynie, o gronie bliskich znajomych, lecz co najważniejsze, o tym co jest niewidoczne na pierwszy rzut oka, o tym co siedzi głęboko w nas i nie wypływa na powierzchnię.

To bardzo osobista powieść, która powstała na skutek doświadczeń samej autorki. Porusza problem zaburzeń odżywiania, wciąż narastający wśród młodzieży.

W książce zostało użyte sformułowanie mówiące o tym, iż "anoreksja to nie szczupła sylwetka, lecz strach przed przytyciem" coś, co siedzi w naszej głowie, doprowadza na obsesji i jest wyłącznie w nas samych. Poruszające jest to, że wielu zaburzeń można byłoby uniknąć gdyby nie presja otoczenia. Spełnianie oczekiwań innych, wymyślony typ "idealnej" sylwetki, określony typ zachowań.

Przez książkę jesteśmy prowadzeni w ciekawy sposób, w niektórych momentach uczestniczymy w codziennym życiu głównej bohaterki, w innych przenosimy się do innego świata, w którym zostają nam przedstawione refleksje Avery, a ona sama dochodzi do pewnych wniosków względem popełnianych przez siebie błędów.

Zakończenie mnie zszokowało, i tak naprawdę dopiero po ostatniej kartce doszedł do mnie przekaz jaki niesie ta książka, niewątpliwie porusza, rzuca inną perspektywę na całą treść.

Jedynie brakowało mi rozwinięcia tematu anoreksji, podczas lektury miałam wrażenie, że wiem o chorobie dziewczyny jedynie z tylnego opisu okładki. A może celowo została stworzona otoczka poprawności, jakby nie było problemu?

Jak w zwykłym życiu, gdy nie wiemy co siedzi w drugiej osobie, z czym musi się mierzyć każdego dnia.

Mimo, iż jest cieniutka zawarła ważne przesłanie, które odebrałam następująco - zwracajmy uwagę na innych. Rozmawiajmy z innymi, i również dajmy bliskim możliwość się do nas zbliżyć. Nigdy nie jesteśmy sami.

Sięgnęłam po tę książkę zwiedziona opisem obiecującym pozycję poruszającą trudne tematy, zdając sobie przy tym sprawę z tego, że przy jej objętości dogłębna analiza będzie niemożliwa, ale pomimo tego spodziewałam się czegoś... więcej? Po prostu... czegoś? Przyznam, że mam problem z tą książką, bo nie nie wiem, co więcej mogłabym na jej temat napisać. W zasadzie w tych dwóch pierwszych zdaniach mogłaby się zamknąć cała recenzja.

Avery Vandenbour to nastolatka, która nie czuje się dobrze w swojej skórze. Dosłownie i w przenośni - dziewczyna zmaga się z anoreksją i brakiem akceptacji siebie. Po przeczytaniu opisu sądziłam, że wątek zaburzeń odżywiania będzie stanowił rdzeń fabuły, jednak został on potraktowany bardzo po macoszemu. Avery ma anoreksję. Tak jak i większość "fajnych dziewczyn" z drużyny cheerleaderek. I już, koniec tematu. Na upartego można by stwierdzić, że w tym właśnie tkwi cały problem, że nikt o tym nie mówi, że rodzice dziewczyny nie mają o jej chorobie pojęcia i fakt, że ich córka unika wspólnych posiłków jak ognia nie budzi w nich żadnych zastrzeżeń. Niestety, nie wynika to z treści powieści. Nie poznajemy przyczyn, przebiegu, czy skutków choroby. Autorka podkreśla jednak, że anoreksja jest chorobą psychiczną. I to właśnie na psychice głównej bohaterki skupiona jest cała uwaga.

Na co dzień Avery przybiera maskę perfekcjonistki. Bardzo dobrze się uczy, jest zawsze ładnie ubrana i należy do śmietanki towarzyskiej swojej szkoły. Nie czuje się jednak dobrze w tym towarzystwie, bo nie potrafi się w nim odnaleźć. Nawet Katherine, jej najlepsza przyjaciółka nie zna jej prawdziwej twarzy. Ale do brzegu. Również ten wątek mnie do siebie nie przekonał. Przemyślenia głównej bohaterki może i miały w sobie jakąś głębię i poruszono w nich jakieś ważne tematy, ale przez cały czas gdzieś z tyłu głowy kołatało mi się słowo: "hipokrytka". Z jednej strony dziewczyna mówi o tym, że ocenianie ludzi na podstawie stereotypów jest złe, i że chciałaby być miła dla szkolnych odrzutków, z drugiej strony czuje się od wszystkich lepsza. Niestety, wątek z Magentown tylko pogłębił to wrażenie, chociaż sądzę, że zamierzenie autorki było zupełnie inne.

No właśnie, Magentown. Pewnego dnia nastolatka podczas biegania traci przytomność i znajduje się w Magentown, nadmorskim miasteczku, które jest najcudowniejszym miejscem na ziemi. Spotyka tam chłopaka, który wytyka jej jej wady i twierdzi, że chce jej pomóc (wyobraźcie sobie zdziwienie Avery, kiedy później dostrzega go na szkolnym korytarzu!). To wydarzenie sprawia, że dziewczyna rozpoczyna wędrówkę w głąb siebie.

Na koniec powiem tylko, że - przede wszystkim -, niektóre wątki mogłyby zostać rozwinięte, zwłaszcza że książka ta ma niewiele ponad sto stron. Mogłaby być nieco dłuższa, bardziej dopracowana. Pomysł był fajny, językowo też jest całkiem dobrze, ale niestety całościowo coś nie zagrało.

Trudno, ja się z tą książką nie polubiłam, ale nie będę nikomu odradzać jej lektury. Może ktoś inny znajdzie w niej coś, co do niego/niej przemówi. Ona nie była tak naprawdę zła, ale niestety nie mogę również powiedzieć, że była dobra. Amen.