Montessori dla każdego. Samodzielnie odkryj świat
Małgorzata Ceremuga

Czy słyszeliście już o metodzie Montessori? To system wychowawczy przeznaczony dla dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym, którego najważniejszym celem jest skuteczne i całościowe rozwijanie ich potencjału. Metoda ta odgradza się od monotonnego wkuwania, kładzie za to nacisk na naukę samodzielności, odpowiedzialności, empatii oraz współpracy w grupie. Zadaniem nauczyciela jest tu przede wszystkim stworzenie środowiska, które sprzyja rozwojowi dzieciących umiejętności i rozbudza ich głód wiedzy. Metodę pochwala wielu psychologów, poleca wielu zachwyconych rodziców, a w praktyce wykorzystali ją opiekunowie wielu ludzi sukcesu, choćby założycieli Google'a lub księcia Wiliama. "Montessori dla każdego..." to zestaw ćwiczeń dla dzieci w wieku od 3 do 7 lat. Młodsze mogą wykonywać je z rodzicami, strasze całkowicie samodzielnie.

Książka została podzielona na działy: życie codzienne, zmysły, kształty i kolory, język, matematyka oraz kosmos. Na początku każdego z nich znajdziecie parę słów wprowadzenia, zaraz po nim szereg różnorodnych, kreatywnych zadań. Ćwiczenia wymagają od dziecka aktywnego działania. Będzie ono wycinało, wyklejało, malowało, odkrywało różnice, obserwowało przyrodę. Do wykonania niektórych zadań będą potrzebne materiały znalezione w najbliższym otoczeniu, przykładowo piasek czy liście. Dzięki nim zajęcia stają się jeszcze bardziej atrakcyjne. Wszystko opiera się na czynnościach, które dzieci bardzo lubią, nie powinno być więc problemów z zachęceniem maluchów do pracy. 

Ładne, duże wydanie sprawia, że nawet młodsze dzieci nie będą miały problemów z pracą. Osobiście jestem zdania, że ćwiczenia najlepiej kilkakrotnie skserować, tak by dzieci mogły z nich korzystać na różnych etapach rozwoju. Zadania zdają się być bardzo proste, wystarczy jednak poobserwować chwilę dziecko, by zrozumieć, jak bardzo są kompleksowe. Dzięki nim nasi podopieczni będą ćwiczyć takie umiejętności jak koordynacja oko-ręka, koncentracja uwagi, umiejętność rozwiązywania problemów.

W gruncie rzeczy wcale nie trzeba być entuzjastą metody Montessori by sięgnąć po tę książkę. Można potraktować ją jako miły i rozwijający sposób spędzenia czasu z dziećmi. Jak już wspomniałam, zadania takie jak wyklejanki, praca z piaskiem, wycinanie, sprawiają maluchom dużo frajdy, będą więc z chęcią je wykonywać i jakby mimochodem poszerzać wiedzę i pogłębiać własne umiejętności. Dlatego też polecam ją uwadze wszystkich rodziców. To wspaniała alternatywa dla biernego przesiadywania przed telewizorem, która pomoże przygotować dziecko do wyzwań, jakie stawia przed nim szkoła, przedszkole, czy po prostu życie. Warto.

„Montessori dla każdego. Samodzielnie odkryj świat.” jest to pozycja ze wszech miar ciekawa i warta wzięcia na domowy warsztat dla każdego opiekuna dziecka w wieku od 3 do 7 lat, w zależności od stopnia zaawansowania w świecie nie tylko zadań tego nurtu, ale również zwykłego trybu nauczania. W zależności od wieku dziecka i posiadanych przezeń umiejętności, ćwiczenia zawarte w książeczce wykonuje w obecności rodzica i z jego ograniczonym, acz konkretnym wsparciem, bądź całkowicie samodzielnie.

Przeczytałam całą pozycję bardzo szybko, ponieważ lwia jej część skupia się na praktycznych zajęciach dziecka. Do pracy będą nam potrzebne zwyczaje przybory, jak nożyczki, klej, pędzle, kredki, ale również kasza, piasek, płatki kwiatów, czy liście, które to już dziecko powinno zdobyć samodzielnie podczas np. spaceru. Całość jest naturalnie utrzymana w duchu Montessori i wyszła bardzo ciekawie.

Ilustracje wykonane przez Marię Gromek są przyjazne dla oka i proste w odbiorze. Duże, czarno-białe ilustracje, bez niepotrzebnych przejść w szarości dają czytelne obrazki, kolory zaś nadaje im tylko dziecko podczas różnych prac.

Polecenia są stosunkowo proste, podzielone na etapy i poparte różnymi wskazówkami dla dorosłego we wstępie. Zadania są jednoznaczne i przyjemne do wykonywania, choć przestrzegam, że na pewno nie do zrobienia jednym ciągiem, a już na pewno nie podoła wszystkiemu dopiero uczący się tego 3-latek. Takie też jest założenie tej książki, aby dziecko się z jej pomocą uczyło, a nie od razu wykonywało wszelkie polecenia idealnie.

Dziecko będzie się krok po kroku, powoli, we własnym tempie uczyło pod naszym czujnym okiem, uzyskując wsparcia w zakresie jedynie podstawowym. Pomoc opiekuna nigdy nie powinna polegać na wykonaniu jakichkolwiek zadań za dziecko, a jedynie pokazania obsługi narzędziami, czytaniem poleceń (dla młodszego dziecka), tłumaczeniem, pokazywaniem bez przerywania pracy dziecku. W sytuacji, gdy dziecku coś nie wyjdzie, bądź wykonuje pracę w sposób inny, niż założono, to również mu nie przerywamy, jedynie po wszystkim możemy pokazać jeszcze raz to samo. Naturalnym procesem nauki jest zarówno popełnianie błędów, wykonywanie czynności nieperfekcyjnie, ale też samodzielne zauważanie i korygowanie. Niektóre zadania umożliwiają (szczególnie starszemu dziecku) właśnie tę samodzielną ocenę, ponieważ wyniki swej pracy jest w stanie wzrokowo przyrównać do przykładu.

Książka podzielona jest na następujące części, które zawsze są poprzedzone wstępem traktującym o danej dziedzinie wraz z praktycznymi wskazówkami:
- Wstęp. Od autorki. -  skierowany jest do dorosłych, zawarto w nim skrótowe informacje, kim była Montessori, o co w tym wszystkim chodzi i Podstawowe założenia systemu monessoriańskiego;
- Życie codzienne;
- Zmysły, kształty i kolory – we wstępie uzyskamy kilka przykładów do samodzielnego wykonania zabawek rozwijających zmysły i sposobu wykorzystania ich w zabawie;
 - Język – znajdziemy tu m.in. wszystkie małe, pisane litery alfabetu (również z ogonkami) zarówno do nauki pisania, jak i poznania zmysłami,
- Matematyka;
- Kosmos – w myśl zasady: od ogółu do szczegółu – bardzo ciekawa część całej publikacji i przyznam, że niektóre zagadnienia z chęcią jeszcze powtórzę oraz pierwszy raz przećwiczę ze swym 9-latkiem np. flagi i ich kolory, jajko w przekroju, zwierzęta charakterystyczne dla danego kontynentu – fajne ćwiczenia do powtórki, a karty łatwo skserować, więc można wykorzystać pomysł kilka razy.

Książka jest bardzo solidna, dobrze sklejona i dodatkowo zszyta, rozkładałam ją mocno, aby porobić kserówki i cały czas się świetnie trzyma. Papier jest przyjemny, dobrze przyjmuje kredki, nie jest śliski i fajnie się dzięki temu na nim pracuje. Jestem bardzo zadowolona z tej pozycji i więcej niż chętnie sięgnęłabym po kolejne, jeśliby tylko takie wyszły. Całość zamierzam przerobić z córką, gdy odpowiednio podrośnie, zaś część zabaw zamierzam wprowadzić nawet wcześniej, np. puszki z kaszą, grochem, piaskiem czy różne tkaniny. Jeśli ktoś nie wie, co to, ani kto to Montessori, to bardzo skrótowo się z tej pozycji dowie i na pewno zrozumie część zamysłu całego nurtu. Mym zdaniem ma naprawdę dobre założenia i ciekawą realizację, więc będę dalej zgłębiać temat, szczególnie, ze sporo realizowałam już przy pierwszym dziecku w sposób instynktowny, nie znając tematu.

http://www.bookparadise.pl/2018/08/montessori-dla-kazdego-samodzielnie.html