Arab przyszłości tom 4. Dzieciństwo na Bliskim Wschodzie (1987-1992)
Riad Sattouf

Decyzja objęcia przez Adbela-Razaka stanowiska w katedrze historii uniwersytetu w Rijadzie stała się dla rodziny Sattoufów punktem przełomowym. Jego żona zabrała dzieci i przeniosła się do swojej matki na malowniczą francuską wieś. Riad jako dziesięciolatek dobrze rozumiał już zawiłości świata dorosłych. Tęsknił za ojcem, ale szybko polubił nowe miejsce do życia. Sporadyczne wizyty Abdela u rodziny najczęściej kończyły się niepotrzebnymi kłótniami i wywoływaniem kolejnych rodzinnych konfliktów. Bardzo wiele w jego zachowaniu zmieniło się w momencie udania się na pielgrzymkę do Mekki, z której wrócił drastycznie przemieniony. Od tego momentu stał się radykałem, któremu zachodnie obyczaje żony mocno przeszkadzały. Starał się on również za wszelką cenę przekonać syna do kroczenia drogą prawdziwego muzułmanina. Spokój Riada spędzającego swój okres dojrzewania we Francji w otoczeniu sztuki, technologii i pięknych dziewczyn, zburzony zostaje wraz z kolejną wizytą na Bliskim Wschodzie. Szybko powraca do niego trauma dzieciństwa, o której nie może on zapomnieć, a niegdyś kochająca się rodzina przemienia się w szalejącą burzę emocji i nienawiści.

Riad Sattouf w Arab przyszłości #4 stara się pokazać czytelnikowi pewien dość wyraźny kontrast pomiędzy życiem na Bliskim Wschodzie a starym kontynentem. Nic nie jest tutaj jednak wyraźnie jednoznaczne (do czego przywykli już fani serii). Pozornie spokojne życie we Francji, nie było sielanką całkowicie pozbawioną wad i przykrych doświadczeń. Riad z wiekiem stracił swój dziecięcy urok, stając się nastolatkiem, który wyśmiewany jest zarówno przez Francuzów, czy Syryjczyków. W albumie nie brakuje również całej masy mocnych emocji. Rozłam kultowy dzielący rodziców (dotykający też samego Riada) staje się coraz poważniejszy, kierując się w stronę nieodwracalnych zmian i przemocy. Twórca ponownie stara się kontrastować tego typu treści z żartobliwymi wstawkami. Tym razem przybierają one jednak na tyle poważne oblicze, że trudno jest je ukryć pod lukrem humoru. Tyn samym czytelnik z każdą kolejną przeczytaną stroną zanurza się w odmętach dramatu, które mocno będą na niego wpływać.

Jeśli chodzi o oprawę rysunkową, to nadal stawia ona na prosty karykaturalny styl, w którym większe znaczenie mają wybrane kolory. Na niebiesko ukazane zostaje życie we Francji, w różu skąpane są momenty w Syrii, a mocną czerwienią naznaczone zostają niepokojące sny autora.

 Nakładem Wydawnictwa Kultura Gniewu ukazała się właśnie najnowsza, czwarta już odsłona znakomitego, biograficznego cyklu komiksowego "Arab przyszłości”. Odsłona najobszerniejsza ze wszystkich dotychczasowych, gdyż licząca sobie ponad 280 stron. Komiks ten nosi tytuł "Dzieciństwo 1987-1992". Zapraszam do poznania recenzji tej pozycji.

 Jak wskazuje sam tytuł, mamy przyjemność poznać tu kolejne lata z życia autora tej serii - Riada Sattoufa. Ten wyrósł już z małego chłopca na ciekawego świata nastolatka, którego rodzinne życie jest tyleż barwnym, co i niełatwym. Oto małżeński kryzys pomiędzy ojcem Syryjczykiem i matką Francuską pogłębia się z dnia na dzień. Efektem jest wyjazd kobiety z dziećmi do rodzinnej Francji, gdyż jej małżonek wykazuje się coraz większym, islamskim fanatyzmem. Po pierwszych początkowych trudnościach Riad zaczyna się odnajdować w bretońskiej codzienności, ale wtedy przyjeżdża jego ojciec - Adbel-Razak, co znów odmieni życie całej rodziny...

 Riad Sattouf kontynuuje swoją klimatyczną, autobiograficzną opowieść o życiu na styku dwóch kultur - islamskiej i europejskiej. Opowieść ubraną w szaty komediodramatu, który z jednej strony przedstawia nam rodzinne i młodzieńcze losy głównego bohatera, zaś z drugiej obrazuje światowe przemiany na przełomie lat 80-tych i 90-tych, które w jakże wielkim stopniu dotknęły sobą właśnie obszaru Bliskiego Wschodu. I jest tu humor, są wielkie emocje oraz nie brakuje mądrości o ludzkim losie, a wszystkiego mamy tu do tego więcej, aniżeli zazwyczaj.

 Scenariusz komiksu przybiera raz jeszcze postać chronologicznej relacji autora, który prowadzi nas przez kolejne lata swojego życia i jego rodziny. To m.in. wyjazd ojca do Arabii Saudyjskiej i jego powrót z niezwykle ortodoksyjnym nastawieniem do Islamu, przeprowadzka do francuskiej Bretanii i konieczność ponownej asymilacji, czy też wreszcie rodzinna podróż, która przyniesie sobą zaskakujące skutki. To także proza życia z chorobami, nowymi znajomościami i pierwszymi zauroczeniami, w którą zawsze wpisuje się kwestia wiary. Jest ciekawie, klimatycznie i zabawnie, choć często jest to gorzki śmiech...

 Ten tom wyróżnia się z całej serii tym, że w znacznie większym stopniu ukazuje różnicę życie w świecie Bliskiego Wschodu i zachodniej Europy, właśnie z perspektywy tego drugiego miejsca. To ciekawe spojrzenie, które w mej opinii ukazuje w jeszcze większym stopniu dramat głównego bohatera - człowieka, który musi dokonać wyboru tego, kim jest i kim chce być. To również wyraźne rozgraniczenie pomiędzy dzieciństwem i dorosłością, po przekroczeniu którego punktu wszystko będzie już zupełnie inne, mniej zabawne, a bardziej realistyczne.

 Tradycyjnie oczarowuje nas ilustracyjna szata tej opowieści, którą stworzył również sam Riad Sattouf. To cartoonowa prostota, oszczędność kreski i wyraźny motywy komicznej karykatury, ale jednocześnie są to też niezwykle przyjemne, klimatyczne i humorystyczne rysunki, które od pierwszego spojrzenia wywołują na naszych twarzach tyleż ciekawość, co i uśmiech. To także dobre kadrowanie, specyficzna warstwa kolorów i jak zawsze efektowne wydanie komiksu, o które zadbała Kultura Gniewu. I niewątpliwie jest to wciąż ten sam ilustracyjny klimat i charakter, za który pokochaliśmy ten cykl.

 Trudno jest mi jednoznacznie określić dla kogo jest ta komiksowa opowieść… Z pewnością dla dorosłego odbiorcy, który lubi historie o zwykłym życiu zwykłych ludzi, wplątane w wielkie, światowe zmiany. Jednocześnie jest to jednak także znakomita oferta dla młodzieży, gdyż w dużej mierze opowiada ona właśnie o nastoletnich sprawach. Wreszcie tytuł ten zachwyci sobą czytelników pasjonujących się kwestiami Bliskiego Wschodu i wiary w Islam, której poświęcono tu również wiele miejsce. Tym samym mogę chyba stwierdzić, że jest to idealna pozycja dla bardzo szerokiego grona czytelników, co też mówi wiele o jej uniwersalności.

 Lektura tego komiksu bawi, nierzadko wzrusza i porusza, ale też i skłania do wielu ważnych przemyśleń – m.in. tego, jak bardzo zmienił się świat na przestrzeni ostatniego półwiecza, a tym samym i nasze spojrzenie na Bliski Wschód i jego mieszkańców. Taki właśnie jest „Arab przyszłości” – wielowymiarowy, czasami nieco kontrowersyjny, ale zawsze piekielnie intrygujący. Dlatego też cieszmy się tą serią i tą jej najnowszą odsłoną, gdyż na kolejną przyjdzie nam zapewne poczekać kilka lat. Polecam – naprawdę warto!

DOJRZEWANIE ARABA

Są komiksy, których publikacja mało kogo cieszy, są też dzieła zupełnie obojętne i są te, które naprawdę cieszą. Są też takie, na które czeka się z autentyczną niecierpliwością. A ,,Arab przyszłości" należy właśnie do tych ostatnich. I chociaż ten tom jest dwukrotnie grubszy od swoich poprzedników, po lekturze pozostaje uczucie niedosytu i żal, że na kolejną część trzeba będzie czekać. Ale czekać będzie, jak zawsze, warto.

Przełom lat 80. i 90. XX wieku. Sytuacja w życiu Riada, który osiągnął już wiek nastoletni, nigdy nie była prosta, ale teraz komplikuje się coraz bardziej. Gdy jego ojciec wyjeżdża do pracy w Arabii Saudyjskiej, nikt nie ma pojęcia, że wróci odmieniony. Pielgrzymka do Mekki pogłębia jego wiarę do tego stopnia, że mężczyzna staje się niemal fanatykiem. Kryzys w małżeństwie, który znaczył związek od pewnego już czasu, powraca, a Clementine, matka Riada, postanawia w końcu wyjechać, zostawiając i męża, i świat, który nie pozbawia ją wszelkich praw. Jednak wkrótce mężczyzna wraca, szykując dla rodziny kolejną podróż, mogącą wszystko zmienić. Pytanie jednak czy na lepsze, czy też może na gorsze...

https://ksiazkarniablog.blogspot.com/2021/09/arab-przyszosci-4-dziecinstwo-na.html